De twee ontwerpordonnanties van Bernard Clerfayt, de Brusselse minister van Plaatselijke Besturen, hebben op dinsdag 16 januari groen licht gekregen van de Commissie Binnenlandse Zaken. Op het menu: hervormingen met betrekking tot de werking van de gemeenteraad, het college van burgemeester en schepenen, het tuchtstatuut van lokale mandatarissen en burgerparticipatie.

Twee ordonnanties met hetzelfde politieke doel: de lokale democratie moderniseren

Bernard Clerfayt herinnerde de Brusselse parlementsleden eraan dat openbaarheid het volk beschermt. Na het opleggen van volledige decumul, het verminderen van het aantal schepenen en het verduidelijken van de situatie van gemeenteraadsleden met ziekteverlof, presenteerde de DéFI-minister de laatste belangrijke puzzelstukjes om de gemeentelijke instelling te hervormen.

Versterkte rol van gemeenteraad

De eerste taak is de reorganisatie van de diensten van het college van burgemeester en schepenen en de gemeenteraad. Voortaan zal de gemeenteraad na een democratisch debat beslissen over de bezoldiging en het statuut van de kabinetsmedewerkers alsook over de samenstelling en het voortbestaan zelf van het kabinet. De gemeenteraad zal ook verantwoordelijk zijn voor het vastleggen van gedrags- en deontologische regels, die eveneens zullen gelden voor het college van burgemeester en schepenen. En als een schepen of burgemeester zich toch schuldig zou maken aan grove nalatigheid of kennelijk wangedrag, zou hij of zij door de overheid op een onpartijdige en strenge manier worden beoordeeld, volgens de principes die in de ordonnantie zijn vastgelegd.

“Politici kunnen zich niet langer gedragen alsof ze boven de regels staan. Ze zijn verkozen vertegenwoordigers van het volk en als dusdanig moeten ze zich voorbeeldig gedragen. Daarom bevat mijn hervorming ook regels over het tuchtstatuut van lokale mandatarissen”, legt Bernard Clerfayt uit.

Verplichting tot openbaarmaking als voorwaarde voor democratische controle

Een ander belangrijk aspect van deze modernisering van het lokale leven is transparantie. Wat is er nieuw? De verkiezing van schepenen wordt openbaar gehouden. Geheime stemmingen behoren tot het verleden en kiezers kunnen voortaan nagaan wie in de gemeenteraad welke schepen heeft gekozen. Burgers zullen ook hun democratische controle kunnen uitoefenen door ontwerpbeslissingen en verklarende synthesenota’s online te raadplegen vóór elke vergadering van de gemeenteraad.

“Openbaarheid ter bescherming van het volk! Er kan geen goed bestuur zijn zonder transparantie! De gemeente is het bestuursniveau dat het dichtst bij de mensen staat, omdat het als eerste te maken krijgt met lokaal beleid. Het is dus niet meer dan normaal dat burgers meer betrokken worden. Het is in de eerste plaats een democratische kwestie”, voegt de DéFI-minister eraan toe.

Over 9 maanden, op 13 oktober 2024, trekken bijna 900.000 Brusselaars naar de stembus om hun gemeentelijke vertegenwoordigers te kiezen. Om de burgers te informeren over deze gemeenteraadsverkiezingen, lanceert Brussel Plaatselijke Besturen een gloednieuwe website: elections.brussels.

“Elections.brussels”, jouw gids voor de gemeenteraadsverkiezingen 2024

Op de site wordt uitgelegd waarom het belangrijk is om te stemmen; hoe de stemming in het Brussels Gewest zal verlopen; wat de rol is van gemeenteraadsleden, schepenen en burgemeesters en hoe een verkiezingscampagne verloopt. Je vindt er ook praktische informatie over stemmen bij volmacht.

“Elections.brussels wil het centrale punt worden voor iedereen die informatie zoekt over de Brusselse gemeenteraadsverkiezingen. Het is als het ware een complete gids over de verkiezingen. Het verstrekken van duidelijke en transparante informatie over deze verkiezingen is essentieel om de uitoefening van de democratie te garanderen”, aldus Bernard Clerfayt, de Brusselse minister van Plaatselijke Besturen.

De site bevat ook een aantal hulpmiddelen om hem toegankelijk te maken voor mensen met een handicap.

Verkiezingen 2024

2024 wordt een megaverkiezingsjaar. Op 9 juni gaan 8 miljoen Belgen naar het stemhokje om hun regionale, federale en Europese vertegenwoordigers te kiezen. En vier maanden later moeten ze stemmen voor hun gemeenteraadsleden

• Toegang tot de website over de gemeenteraadsverkiezingen van 13 oktober 2024

Dienstencheques zijn nog steeds even populair bij Brusselaars, ondanks de prijsstijging met 1 euro vanaf januari 2023.

16.412.316 dienstencheques gebruikt in 2023

Hoewel het aantal dienstencheques dat door de Brusselaars werd aangekocht tussen 2022 en 2023 met 9% is gedaald, blijven gezinnen in 2023 steeds meer dienstencheques gebruiken. Het aantal terugbetaalde dienstencheques, m.a.w. de cheques die effectief gebruikt worden door de Brusselaars, bedroeg namelijk 16.412.316 in 2023, tegenover 16.320.811 in 2022, wat een lichte stijging van 0,5% betekent.

“Deze daling van het aantal aangekochte dienstencheques kan verklaard worden door hamstergedrag. Door de aankondiging van de prijsverhoging hadden veel Brusselaars reserves aangelegd en eind 2022 meer dienstencheques aangekocht. We stellen evenwel vast dat het aantal gebruikte dienstencheques blijft stijgen. Dit bewijst dat de prijsverhoging geen impact heeft op het gebruik van de dienstencheques en bijdraagt tot de verbetering van de werkomstandigheden van de huishoudhulpen in het Brussels Gewest”, legt Bernard Clerfayt, de Brusselse minister van Werk, uit.

27.000 betrokken werknemers

Dankzij het dienstenchequestelsel kunnen veel Brusselaars tegen een aantrekkelijke prijs een huishoudhulp inschakelen. Bovendien is het systeem voor bijna 27.000 werknemers, meestal vrouwen van buitenlandse afkomst ouder dan 40 jaar, een manier om uit het zwartwerkcircuit te geraken.

De Brusselse regering heeft de toekenning van een subsidie van 220.000 euro aan de vzw Womenpreneur goedgekeurd. Dit bedrag zal de aanstaande opening van een opleidingscentrum voor digitale beroepen volledig gewijd aan vrouwen mogelijk maken, namelijk “Womenpreneur Space”.

Een centrale locatie met 6 verschillende opleidingen

Womenpreneur Space is een ruimte in het centrum van Brussel, in het Station Brussel-Noord, die volledig gewijd is aan de opleiding van vrouwen in de digitale technologieën. Tijdens het eerste jaar van de opening zullen er, dankzij gewestelijke steun, niet minder dan 6 verschillende richtingen voor 115 deelneemsters georganiseerd worden. En met als doelstelling een positieve uitstroom van 75% na de opleiding.

Vooroordelen die de toegang tot een sector met vraag naar arbeidskrachten belemmeren

In Brussel tellen de scholen met ICT-richtingen maximaal 15% studentes. Er zijn tal van redenen voor deze ondervertegenwoordiging: stereotypes, gendermodellen of culturele tradities. De sector van de ICT werft nochtans aan en is op zoek naar talrijke gekwalificeerde profielen.

“Om de ICT-sector te vervrouwelijken, moeten we komaf maken met de clichés, zoals bijvoorbeeld dat van het kleine meisje dat met haar poppen speelt, en dat van het jongentje dat videogames speelt, net als dat van de teruggetrokken en in zichzelf gekeerde informaticus. De ICT-beroepen zijn ook vrouwenberoepen”, stelt Bernard Clerfayt, de Brusselse minister van Werk.

Nuttige link:

• Meer info over Womenpreneur

Van 22 projecten die de vzw’s indienden bij Leefmilieu Brussel, werden er 13 geselecteerd voor een totaalbedrag van 147.488 euro. Sommige van de gekozen projecten betreffen innovatie, zoals bijvoorbeeld het opvangcentrum Veeweyde en zijn “mantrailing”-project, een olfactorische discipline vergelijkbaar met tracking. Op deze manier kunnen mensen een band opbouwen met hun dieren en kunnen de honden van het asiel zichzelf uitleven, terwijl ze de hondencodes aannemen die hen zullen helpen bij hun toekomstige adoptie.

Andere voorbeelden van projecten die subsidie zullen ontvangen:

• Steun voor de verzorging van huisdieren van kansarme personen door de Stichting Prins Laurent.
• Activiteiten om mensen bewust te maken van de behoeften van dieren in de Ferme d'Anjou in Sint-Pieters-Woluwe.

“Dierenwelzijn is een zaak van iedereen. Verenigingen en burgers geven blijk van innovatie als het gaat om diereninitiatieven. We hebben deze samenwerking nodig, omdat we allemaal hetzelfde doel hebben: de levenskwaliteit van dieren verbeteren”, stelt Bernard Clerfayt.

Verenigingen actief op vlak van dierenwelzijn zijn essentieel

Afgelopen juni heeft de minister van Dierenwelzijn een projectoproep gelanceerd voor vzw's die actief zijn op het vlak van dierenwelzijn. Het doel was om de uitvoering van projecten gericht op het verbeteren van het dierenwelzijn in de stad te ondersteunen.

Het verbeteren van de bescherming en het welzijn van huisdieren is een prioriteit voor het Brussels Gewest. Nadat deze zomer een nieuw Brussels Wetboek voor Dierenwelzijn aan de Regering werd voorgelegd, lanceerde de Brusselse minister van Dierenwelzijn een nieuwe oproep voor projecten gericht op de vrijwilligerssector.

“De missie van verenigingen die actief zijn op het vlak van dierenwelzijn, is essentieel en versterkt het werk van de overheid. Van sensibilisering en informatie tot het ondersteunen van dierenbaasjes en het helpen van gewonde, verloren of achtergelaten dieren; het doel is hier om projecten te financieren die een rechtstreekse impact hebben op het welzijn van dieren”, legt Bernard Clerfayt uit.

Op woensdag 13 december hebben de Brusselse parlementsleden in de Brusselse parlementaire commissie over het ontwerp van ordonnantie Digitaal Brussel gestemd. De tekst heeft als doel om alle administratieve procedures online beschikbaar te maken en tegelijk de ondersteuning en het behoud van de fysieke loketten, de telefooncentrales en de dienstverlening per post te garanderen. 

Digitaal Brussel, een in nauw overleg opgestelde wetgevende tekst

Na verschillende maanden van werkzaamheden, vergaderingen en discussies met de vrijwilligerssector, hebben de parlementsleden de tekst Digitaal Brussel goedgekeurd, met de stemmen van PS, Ecolo, Défi, Groen, OpenVLD en Vooruit/one.brussels.

De beschikbaarheid van alle administratieve procedures waarborgen

"Ongebreidelde digitale technologie discrimineert", zegt Bernard Clerfayt. Het verdwijnen van Bancontact, de vermindering van het aantal loketten in treinstations en zelfs de RENOLUTION-premies, die enkel online toegankelijk zijn, zijn slechts enkele voorbeelden die aantonen dat de ontwikkeling van digitale technologie soms ten koste gaat van de behoeften van mensen. In deze context is het essentieel om de opkomst van digitale technologie te reguleren.

Digitaal Brussel zorgt er daarom enerzijds voor dat alle administratieve procedures online beschikbaar zijn en anderzijds dat de fysieke loketten, telefooncentrales en de dienstverlening per post behouden worden voor burgers die geen gebruik willen maken van de digitale hulpmiddelen.

Welke nieuwe garanties?

Concreet garandeert Digitaal Brussel dat de fysieke loketten, de telefooncentrales en de dienstverlening per post behouden blijven, dat alle procedures online beschikbaar zijn en dat ondersteuning wordt geboden aan degenen die hulp nodig hebben om hun procedures online uit te voeren.

Digitaal Brussel waarborgt ook dat gebruikers die voor digitale interactie hebben gekozen, op elk moment kunnen terugkeren naar de traditionele kanalen.

Bij de ontwikkeling van interfaces verplicht Digitaal Brussel de besturen er eveneens voor te zorgen dat ze bruikbaar zijn voor een breed publiek en toegankelijk voor mensen met een handicap.

Een baanbrekende tekst in het belang van de burger

“Digitaal Brussel is de eerste Belgische tekst die een strikt kader vastlegt voor de ontwikkeling van digitale technologie. Het doel is ervoor te zorgen dat deze ontwikkeling altijd ten goede komt aan de burgers, zowel aan degenen die digitaal geletterd zijn, als aan degenen die dat niet zijn. En dit is een strijd die op alle bestuursniveaus moet worden gevoerd”, aldus Bernard Clerfayt.

Digitaal Brussel kreeg halverwege de namiddag groen licht van de Interparlementaire Commissie.

Het Rekenhof heeft zopas zijn auditverslag over de begeleiding van werkzoekenden door Actiris gepubliceerd. Het verslag bevat 7 duidelijke aanbevelingen om de begeleiding van werkzoekenden te verbeteren. “Ik nodig Actiris, een organisatie met een afzonderlijk beheer dat aan de sociale partners is toevertrouwd, uit om de aanbevelingen van het Rekenhof ter harte te nemen om de kwaliteit van de begeleiding en de werkgelegenheidsgraad voor alle Brusselaars te verbeteren”, verklaart Bernard Clerfayt.

Het regelgevingskader voor de begeleiding van werkzoekenden wordt verduidelijkt

In antwoord op de enige aanbeveling die hij kreeg, liet Bernard Clerfayt, de Brusselse minister van Werk, afgelopen donderdag een ontwerpordonnantie goedkeuren die een wettelijk kader vastlegt voor de begeleiding naar werk door Actiris en zijn partners. In essentie is het de bedoeling een regelgevend kader vast te stellen voor de kosteloosheid van de aangeboden diensten, de aanpasbaarheid van de diensten aan de behoeften van de werkzoekenden en de gelijke behandeling van werkzoekenden.

Het Rekenhof ondersteunt de beleidslijnen 

Bovendien ondersteunt het verslag van het Rekenhof de Brusselse Regering in haar beslissingen om de competentiebalans en de richtlijnen van het nieuwe beheerscontract van Actiris in te voeren. Ze vormen immers een eerste antwoord op de aanbevelingen van het Rekenhof.

Afgelopen maart lanceerde Bernard Clerfayt, de Brusselse minister bevoegd voor de gemeentelijke sportinfrastructuur, een projectoproep voor de gemeenten. Het doel? Het aanbod van sportinfrastructuur in het Brussels Gewest vergroten. Omnisportzaal, voetbalveld, sportcentrum,... In totaal zullen 17 gemeentelijke projecten gefinancierd worden voor een bedrag van 21 miljoen euro.

Sportclubs met volle bezetting

Brussel telt 1.220.000 inwoners. Iedereen de kans geven om aan sport te doen, is steeds ingewikkelder geworden. De reden hiervoor? Er zijn te weinig sportfaciliteiten, en deze situatie heeft een directe impact op sportclubs, die vaak volzet zijn voor het begin van het seizoen. Sportbeoefening moet echter een recht voor iedereen worden.

“Sport leidt tot sociaal contact, brengt mensen bijeen, is vormend en zorgt voor persoonlijke ontwikkeling. Ook draagt ze bij tot een goede algemene gezondheid, stimuleert ze het zelfvertrouwen en brengt ze waarden bij die essentieel zijn voor het samenleven”, aldus Bernard Clerfayt.

Aanbod in minder goed bedeelde wijken versterken

Daarom lanceerde de minister afgelopen maart een nieuwe projectoproep voor de Brusselse gemeenten om het aanbod van sportinfrastructuur te vergroten, met één belangrijk selectiecriterium: de investering moet plaatsvinden in een van de wijken die minder goed bedeeld zijn op het gebied van sportinfrastructuur.

17 projecten voor gemeentelijke sportinfrastructuur geselecteerd

Bouwen, renoveren, uitbreiden, verbouwen of grond aankopen; de gemeenten dienden 18 projecten in, waarvan er 17 werden geselecteerd. Het gaat onder meer om de bouw van een gloednieuw sportcentrum in Peterbos, de aanleg van een nieuwe sportzone op de Onthaalsquare in Evere, de aankoop van grond voor de bouw van een omnisporthal in Schaarbeek en de bouw van een gymnastiekzaal in Neder-Over-Heembeek.

Het Brussels Gewest heeft een totaalbudget van 21.302.375 euro vrijgemaakt om de projecten te subsidiëren tot een maximum van 70%.

Fibru is de naam van het Brusselse openbare netwerk voor glasvezel en kabel dat, op initiatief van Bernard Clerfayt, de Brusselse minister van Digitalisering, in 2024 op de markt wordt gebracht. Verwacht wordt dat het project tegen 2030 tot 2,5 miljoen euro zal opbrengen.

Gecentraliseerde openbare netwerken

Wist u dat in de bodem van het Brussels Gewest zich glasvezel- en kabelnetwerken bevinden die door 6 Brusselse besturen – Sibelga, Brussel Mobiliteit, Vivaqua, de MIVB, de Haven van Brussel en IRISnet – werden ontwikkeld?

Deze verschillende netwerken zijn in totaal 964 kilometer lang. De eerste stap bestond erin om deze verschillende netwerken te centraliseren in één enkel netwerk. Dit werd gerealiseerd in 2022. Het beheer, de planning en het onderhoud van de netwerken zijn sindsdien toevertrouwd aan IRISnet.

Overtollige capaciteit die €2,5 miljoen waard kan zijn

De tweede stap is het commercialiseren van de overtollige capaciteit die niet door de overheidsdiensten wordt gebruikt. Het meest uitgebreide netwerk, dat van IRISnet, dat voornamelijk de Brusselse besturen bedient, wordt slechts voor ongeveer 30% van zijn capaciteit gebruikt. De andere glasvezelnetwerken worden voor 50% gebruikt.

“Geschat wordt dat ongeveer 50% van de capaciteit van het Fibru-netwerk niet wordt gebruikt. Het op de markt brengen ervan zou tegen 2030 tot 2,5 miljoen euro kunnen opbrengen. We zitten dus op een echte schat”, zegt Bernard Clerfayt.

IRISnet, vertegenwoordiger in vezel

Concreet wordt IRISnet vanaf 2024 de one-stop-shop voor alle aanvragen in verband met het gebruik van het netwerk en van de overtollige kabels, en het zal instaan voor de commercialisering van de capaciteit aan glasvezel en de vergoeding van de besturen die hun netwerken ter beschikking stellen.

70% van de inkomsten zal worden herverdeeld onder de zes overheden die eigenaar zijn van het netwerk. De overige 30% zal worden gebruikt om IRISnet te financieren en te vergoeden voor zijn activiteiten.

Fibru, glasvezel met weinig overlast voor de Brusselaar

Fibru zal het ook mogelijk maken om de impact op het milieu en de stad te verminderen, omdat er minder overtollige installaties zullen zijn en de hinder als gevolg van het openleggen van de trottoirs beperkt zal worden.

“Dankzij Fibru coördineren we de toekomstige ontwikkelingen van de Brusselse glasvezel voor de besturen en ontwikkelen we op termijn ook synergieën in verband met het onderhoud. Bovenal vergemakkelijken we echter de uitrol van glasvezel bij de Brusselse gezinnen door ons netwerk open te stellen voor de telecomoperatoren”, besluit Bernard Clerfayt.

Om de burgerparticipatie op lokaal niveau te vergroten, wijdt Bernard Clerfayt in de Nieuwe Gemeentewet een hoofdstuk specifiek aan het spreekrecht voor burgers.

De Brusselse Regering heeft net in derde lezing ingestemd met een ontwerp van ordonnantie tot wijziging van de Nieuwe Gemeentewet. Zij voorziet nieuwe bepalingen op het vlak van burgerparticipatie binnen de plaatselijke besturen.

De nieuwigheden op het vlak van lokale participatie

Petitie

Een eerste vorm van spreekrecht betreft de mogelijkheid voor een burger om een petitie in te dienen. De bedoeling bestaat erin de burgers een bijkomend instrument te geven om hun stem te laten horen.

Interpellatie

Een tweede vorm van dit spreekrecht is het interpellatierecht waarmee de burger zich tot de gemeentelijke overheden kan richten over een aangelegenheid die verband houdt met het gemeentelijke belang.

Bemiddeling

Ten slotte kunnen de gemeentelijke overheden, wanneer ze geïnterpelleerd worden, beslissen om een derde vorm van spreekrecht te organiseren, namelijk bemiddeling. Zij kan eveneens het initiatief zijn van de burgers, wanneer ze het nodig achten en overleg over het onderwerp willen plegen met de gemeente. Het doel is duidelijk om verder te gaan dan enkel vragen te stellen aan de gemeente en discussies te organiseren om tot een overlegde oplossing te komen.

Publicatie

Laatste nieuwigheid: de gemeente zal op haar website de ontwerpen van beraadslaging, alsook een samenvatting van de gemeentelijke beslissingen, voor iedere gemeenteraad moeten publiceren. 

De Brusselaars betrokken bij hun gemeente

“Het vertrouwen tussen de politici en de burgers herstellen verloopt via voorbeeldgedrag van de gemeentebesturen, maar ook via een grotere betrokkenheid van de burgers bij het beheer van de publieke zaak. De participatieve budgetten zijn er een voorbeeld van, burgerparticipatie een ander. Door de Nieuwe Gemeentewet te wijzigen, gaan we mee met de tijd waarin de Brusselaars eveneens actoren binnen hun gemeente willen zijn. Ik hoop dan ook dat de volksraadplegingen opnieuw populair zullen worden!”, besluit Bernard Clerfayt.